واژه اعتدال شعار اصلی دولت محترم یازدهم است . واژه ایی که درمعنای صحیح خود ، درقرآن کریم و روایات هم مورد تاکید قرارگرفته است شناخت و استفاده صحیح از آن ، رشد و تعالی فرد و جامعه را به دنبال دارد واستفاده نابجا وگاهی مغرضانه هم به همان میزان بخصوص درعرصه های اجتماعی و در ابعاد جامعه باعث خسارت های بعضا جبران ناپذیر می گردد
سوالی که در ذهن ایجاد می شود این است که حقیقت واژه اعتدال چیست و با چه معیاری سنجیده می شود؟ زیرا این واژه بسیار زیبا و جذاب ، ابزار توجیهی برای رفتار افراط و تفریط افراد مختلفی می شود که خود را میانه رو و معتدل معرفی می کنند . حتی جوامع نظر خود را ملاک تعیین میانه روی و تند روی می دانند.
دایره این مفهوم ،گسترده است لذا سعی میشود نکاتی مختصر ، در مورد این واژه ومفهوم آن بیان گردد.
1- واژه اعتدال در لغتنامه های فارسی به معنای : راست بودن ، دوری از انحراف و... است (برهم خوردن تعادل درکُشتی یعنی به سمت چپ و راست خودمنحرف شدن)
و درعربی این واژه با لفظ (قصد) آمده است . لفظ مقتصد مشتق از همین کلمه است و درقرآن به معنای میانه روی و نوعی انصاف و تعادل است.
2- نمونه تکوینی از اعتدال ، در فصول طبیعت بارها دیده می شود بطوریکه در بهار و پاییز ، اعتدال درسرما وگرما و طول شب و روز پدید می آید.
3- قرآن کریم با توصیه به اعتدال نمونه های متعدد آن را بیان می کند یک نمونه اعتدال درخلقت است (1) از منظر قرآن کریم ، خداوند عادل جهان را بر پایه تناسب آفریده و هر چیزی سرجای خودش قرارگرفته است رمزموفقیت انسان در رسیدن به کمال در زندگی و حتی امور شخصی ، اعتدال و تناسب با اجزای هستی است .نمونه دیگر ، اعتدال در تشریع است قرآن کریم همه ابعاد نیازهای انسان را درنظر می گیرد و کتابی قیّم و منزّه از هرگونه انحراف است همانطور که خود فرموده و حتی در جهاد هم از زیاده روی نهی می کند(2)